Những dấu hiệu cho thấy hệ thống phanh xe cần thay thế? Nhận biết sớm để lái xe an toàn

Nội dung

Những dấu hiệu cho thấy hệ thống phanh xe cần thay thế

Chào mừng các bạn trở lại với chuyên mục “Cẩm nang xe hơi” của chúng tôi! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau “bắt bệnh” cho một trong những hệ thống quan trọng nhất của chiếc xe, đó chính là hệ thống phanh. Chắc chắn rồi, ai cũng hiểu phanh quan trọng đến nhường nào, nó đảm bảo an toàn cho bạn và những người tham gia giao thông. Vậy làm sao để biết “người bảo vệ” này đang gặp vấn đề và cần được “chăm sóc đặc biệt”? Hãy cùng khám phá những dấu hiệu cảnh báo nhé!

Tầm quan trọng của hệ thống phanh đối với an toàn xe

Tầm quan trọng của hệ thống phanh đối với an toàn xe
Tầm quan trọng của hệ thống phanh đối với an toàn xe

Tổng quan về hệ thống phanh ô tô

Hệ thống phanh trên ô tô là một tổ hợp các bộ phận hoạt động nhịp nhàng để giảm tốc độ hoặc dừng xe một cách an toàn. Các thành phần chính bao gồm: bàn đạp phanh, xi lanh phanh chính, ống dẫn dầu phanh, heo dầu phanh (caliper), má phanh, đĩa phanh (hoặc tang trống và guốc phanh). Khi bạn đạp phanh, lực tác động lên bàn đạp sẽ được truyền qua hệ thống thủy lực (dầu phanh) đến các heo dầu, ép má phanh vào đĩa phanh (hoặc guốc phanh vào tang trống), tạo ra ma sát và làm chậm quá trình quay của bánh xe.

Tại sao cần chú ý đến các dấu hiệu hư hỏng của hệ thống phanh

Hệ thống phanh hoạt động tốt là yếu tố sống còn để đảm bảo an toàn khi lái xe. Bất kỳ sự cố nào với hệ thống phanh đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt trong những tình huống khẩn cấp. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu hư hỏng sẽ giúp bạn chủ động đưa xe đi kiểm tra và sửa chữa kịp thời, tránh được những rủi ro đáng tiếc.

Mình còn nhớ một lần chở gia đình đi du lịch, khi đang đổ đèo, mình cảm thấy phanh xe có vẻ “hụt” hơn bình thường. Lúc đó, cả nhà đều rất lo lắng. Ngay lập tức, mình đã tấp xe vào lề đường để kiểm tra và nhận thấy dầu phanh có dấu hiệu bị rò rỉ. Quyết định sáng suốt lúc đó là gọi cứu hộ và đưa xe đến gara gần nhất để khắc phục. Nếu chủ quan bỏ qua dấu hiệu đó, không biết chuyện gì có thể xảy ra.

Các dấu hiệu “tố cáo” hệ thống phanh xe đang gặp vấn đề cần thay thế

Các dấu hiệu "tố cáo" hệ thống phanh xe đang gặp vấn đề cần thay thế
Các dấu hiệu “tố cáo” hệ thống phanh xe đang gặp vấn đề cần thay thế

Để giúp bạn dễ dàng nhận biết, dưới đây là những dấu hiệu rõ ràng cho thấy hệ thống phanh xe của bạn đang cần được kiểm tra và có thể cần thay thế:

Dấu hiệu từ âm thanh khi phanh

Đây là một trong những cách dễ nhất để bạn nhận ra vấn đề với hệ thống phanh.

Tiếng kêu cót két (Squealing)

Khi bạn nghe thấy tiếng kêu cót két chói tai mỗi khi đạp phanh, đặc biệt là ở tốc độ thấp, thì rất có thể má phanh của bạn đã bị mòn đến lớp cảnh báo mòn. Lớp cảnh báo này thường là một miếng kim loại nhỏ được gắn vào má phanh. Khi má phanh mòn đến một mức độ nhất định, nó sẽ cọ xát vào đĩa phanh và tạo ra tiếng kêu để nhắc nhở bạn cần thay má phanh mới. Đừng chủ quan bỏ qua tiếng kêu này nhé!

Tiếng kêu ken két (Grinding)

Nếu bạn nghe thấy tiếng kêu ken két, nghe như tiếng kim loại cọ xát vào nhau khi đạp phanh, thì đây là một dấu hiệu nghiêm trọng hơn. Nó có thể cho thấy má phanh đã mòn hoàn toàn và phần kim loại của má phanh đang cọ xát trực tiếp vào đĩa phanh. Tình trạng này không chỉ làm hỏng đĩa phanh mà còn làm giảm hiệu quả phanh đáng kể.

Tiếng kêu lạo xạo (Scraping)

Tiếng kêu lạo xạo, nghe như có vật gì đó cọ vào đĩa phanh, có thể là do má phanh bị mòn không đều, đĩa phanh bị cong vênh hoặc có vật lạ kẹt vào giữa má phanh và đĩa phanh. Dù là nguyên nhân gì, bạn cũng nên kiểm tra ngay.

Dấu hiệu từ cảm giác khi phanh

Ngoài âm thanh, cảm giác khi đạp phanh cũng là một “chỉ điểm” quan trọng.

Phanh không ăn hoặc phanh yếu (Spongy or Soft Brake Pedal)

Nếu bạn cảm thấy phải đạp phanh sâu hơn bình thường hoặc lực phanh không đủ để dừng xe một cách nhanh chóng, thì đây là một dấu hiệu nguy hiểm. Nguyên nhân có thể là do có không khí trong hệ thống dầu phanh, dầu phanh bị rò rỉ, má phanh bị mòn hoặc xi lanh phanh có vấn đề.

Bàn đạp phanh bị rung hoặc giật (Brake Pedal Pulsation)

Khi bạn đạp phanh mà cảm thấy bàn đạp bị rung hoặc giật, đặc biệt là khi phanh ở tốc độ cao, thì có thể đĩa phanh của bạn đã bị cong vênh. Điều này làm giảm hiệu quả phanh và gây cảm giác khó chịu khi lái xe.

Hành trình bàn đạp phanh dài hơn bình thường (Low Brake Pedal)

Nếu bạn nhận thấy bàn đạp phanh phải đạp xuống gần sàn xe mới có tác dụng, thì có thể mức dầu phanh đang quá thấp hoặc có vấn đề với xi lanh phanh chính.

Xe bị lệch hướng khi phanh (Pulling to One Side)

Nếu xe của bạn có xu hướng bị kéo lệch sang một bên khi bạn đạp phanh, thì có thể một bên má phanh bị mòn nhiều hơn bên kia, hoặc có vấn đề với heo dầu phanh ở một bánh xe.

Dấu hiệu trực quan

Đôi khi, bạn có thể nhận biết vấn đề bằng mắt thường.

Đèn báo phanh trên bảng điều khiển sáng (Brake Warning Light)

Đèn báo phanh trên bảng điều khiển có thể sáng vì nhiều lý do, bao gồm mức dầu phanh thấp, má phanh bị mòn hoặc có vấn đề với hệ thống ABS. Dù là lý do gì, bạn cũng nên kiểm tra ngay khi đèn này sáng.

Mức dầu phanh xuống thấp bất thường (Low Brake Fluid Level)

Kiểm tra bình chứa dầu phanh thường xuyên là một thói quen tốt. Nếu bạn thấy mức dầu phanh xuống thấp hơn mức quy định, có thể hệ thống đang bị rò rỉ.

Rò rỉ dầu phanh (Brake Fluid Leak)

Nếu bạn phát hiện có vũng chất lỏng dưới gầm xe, đặc biệt là gần các bánh xe, và chất lỏng đó có màu vàng nhạt hoặc trong suốt, thì rất có thể đó là dầu phanh bị rò rỉ. Đây là một vấn đề nghiêm trọng cần được khắc phục ngay lập tức.

Má phanh mòn dưới mức cho phép (Worn Brake Pads)

Bạn có thể quan sát độ dày của má phanh qua khe hở giữa vành xe và đĩa phanh. Nếu phần vật liệu ma sát của má phanh mỏng hơn nhiều so với lúc mới, hoặc gần như không còn, thì đã đến lúc cần thay thế. Độ dày tối thiểu của má phanh thường là khoảng 2-3mm.

Đĩa phanh bị trầy xước, rỉ sét hoặc mòn quá mức (Damaged Brake Rotors)

Quan sát bề mặt đĩa phanh xem có vết trầy xước sâu, rỉ sét nhiều hoặc bị mòn tạo thành gờ ở mép ngoài không. Nếu có những dấu hiệu này, đĩa phanh của bạn có thể cần được thay thế hoặc vớt lại.

Các bộ phận chính trong hệ thống phanh cần được kiểm tra và thay thế khi có dấu hiệu

Các bộ phận chính trong hệ thống phanh cần được kiểm tra và thay thế khi có dấu hiệu
Các bộ phận chính trong hệ thống phanh cần được kiểm tra và thay thế khi có dấu hiệu

Khi bạn nhận thấy những dấu hiệu trên, những bộ phận sau trong hệ thống phanh cần được kiểm tra kỹ lưỡng:

Má phanh (Brake Pads)

Đây là bộ phận chịu trách nhiệm trực tiếp tạo ra ma sát để giảm tốc độ xe. Má phanh sẽ mòn dần theo thời gian và cần được thay thế định kỳ.

Đĩa phanh (Brake Rotors)

Đĩa phanh là bề mặt mà má phanh ép vào. Chúng cũng có thể bị mòn, cong vênh hoặc nứt vỡ theo thời gian và cần được thay thế hoặc vớt lại.

Dầu phanh (Brake Fluid)

Dầu phanh là chất lỏng thủy lực truyền lực từ bàn đạp phanh đến các heo dầu. Dầu phanh cần được thay thế định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất vì nó có thể bị nhiễm ẩm và mất đi hiệu quả.

Ống dẫn dầu phanh (Brake Lines and Hoses)

Các ống dẫn dầu phanh có thể bị lão hóa, nứt vỡ hoặc rò rỉ theo thời gian. Chúng cần được kiểm tra thường xuyên và thay thế nếu cần thiết.

Heo dầu phanh (Brake Calipers)

Heo dầu phanh chứa các piston ép má phanh vào đĩa phanh. Nếu heo dầu bị kẹt hoặc hư hỏng, nó có thể gây ra các vấn đề về phanh.

Tần suất kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống phanh định kỳ

Để đảm bảo hệ thống phanh luôn hoạt động tốt, bạn nên tuân thủ lịch kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất xe.

Lịch kiểm tra phanh khuyến nghị từ nhà sản xuất

Thông thường, nhà sản xuất sẽ khuyến nghị kiểm tra hệ thống phanh sau mỗi khoảng 15.000 – 20.000 km hoặc 1-2 năm sử dụng, tùy thuộc vào điều kiện vận hành.

Các hạng mục cần kiểm tra trong mỗi lần bảo dưỡng phanh

Trong mỗi lần bảo dưỡng phanh, các kỹ thuật viên sẽ kiểm tra:

  • Độ dày của má phanh và đĩa phanh
  • Mức dầu phanh và tình trạng rò rỉ
  • Tình trạng của ống dẫn dầu phanh
  • Hoạt động của heo dầu phanh
  • Kiểm tra và điều chỉnh hệ thống phanh ABS (nếu có)

Lời khuyên từ chuyên gia: Khi nào cần đưa xe đi kiểm tra ngay lập tức

Đừng chần chừ đưa xe đi kiểm tra hệ thống phanh ngay lập tức nếu bạn gặp phải bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau đây:

Bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khi phanh

Như đã liệt kê ở trên, bất kỳ âm thanh lạ, cảm giác khác thường ở bàn đạp phanh hoặc sự thay đổi trong hiệu suất phanh đều là những dấu hiệu đáng lo ngại.

Trước những chuyến đi dài

Nếu bạn có kế hoạch cho một chuyến đi dài, hãy đảm bảo hệ thống phanh của xe bạn đang trong tình trạng hoạt động tốt nhất. Một cuộc kiểm tra nhanh tại gara trước chuyến đi sẽ giúp bạn yên tâm hơn.

Sau khi xe bị va chạm

Ngay cả khi va chạm không quá nghiêm trọng, hệ thống phanh vẫn có thể bị ảnh hưởng. Hãy đưa xe đi kiểm tra để đảm bảo mọi thứ vẫn an toàn.

Tự kiểm tra hệ thống phanh tại nhà (các bước đơn giản)

Bạn hoàn toàn có thể tự thực hiện một số bước kiểm tra hệ thống phanh tại nhà một cách đơn giản:

Kiểm tra mức dầu phanh

Mở nắp ca-pô và tìm bình chứa dầu phanh (thường có màu vàng hoặc trắng, nằm gần khoang động cơ). Kiểm tra xem mức dầu có nằm giữa vạch “Min” và “Max” hay không. Nếu mức dầu thấp, hãy bổ sung (đúng loại dầu phanh được khuyến nghị) và theo dõi xem có bị giảm nhanh chóng hay không.

Quan sát đèn báo phanh

Khởi động xe và kiểm tra xem đèn báo phanh trên bảng điều khiển có sáng không. Nếu đèn sáng, hãy đưa xe đi kiểm tra.

Lắng nghe âm thanh khi phanh

Chú ý lắng nghe xem có bất kỳ âm thanh lạ nào phát ra khi bạn đạp phanh hay không.

Cảm nhận độ nhạy của bàn đạp phanh

Khi đạp phanh, hãy cảm nhận xem bàn đạp có bị mềm, lún sâu hoặc rung lắc bất thường không.

Câu hỏi thường gặp về việc nhận biết dấu hiệu hệ thống phanh cần thay thế (FAQ)

Tôi có thể tiếp tục lái xe nếu thấy một trong những dấu hiệu trên không?

Việc tiếp tục lái xe khi hệ thống phanh có dấu hiệu bất thường là rất nguy hiểm. Bạn nên đưa xe đi kiểm tra và sửa chữa càng sớm càng tốt để đảm bảo an toàn.

Chi phí sửa chữa hệ thống phanh thường là bao nhiêu?

Chi phí sửa chữa hệ thống phanh có thể khác nhau tùy thuộc vào bộ phận cần thay thế và loại xe của bạn. Bạn nên tham khảo giá ở một vài gara để có sự lựa chọn tốt nhất.

Tôi nên mang xe đến đâu để kiểm tra và sửa chữa hệ thống phanh?

Bạn nên mang xe đến các gara ô tô uy tín, các đại lý chính hãng hoặc các trung tâm dịch vụ chuyên về phanh để được kiểm tra và sửa chữa bởi những kỹ thuật viên có kinh nghiệm.

Hy vọng những thông tin chi tiết trên đây sẽ giúp bạn nhận biết sớm những dấu hiệu cho thấy hệ thống phanh xe cần thay thế. Hãy luôn đặt sự an toàn lên hàng đầu và đừng chủ quan với bất kỳ dấu hiệu bất thường nào từ chiếc xe của bạn nhé! Chúc các bạn luôn có những hành trình an toàn và suôn sẻ!

Bài viết liên quan